Araştırmaların sonucu ortaya çıktı, susuzluğun sebebi: AED

Oxford Üniversitesi’nden iklim bilimci Solomon Gebrechorkos ve ekibinin yürüttüğü araştırma, 1981–2022 yılları arasında atmosferin topraktan, sudan ve bitkilerden daha fazla nem çekmeye başladığını gösteriyor. Bu durum, yağış miktarında büyük bir azalma olmamasına rağmen, toprakların ve su kaynaklarının hızla kurumasına yol açıyor.

Araştırmacılar, AED’yi atmosferin ne kadar su “istediğiyle” açıklıyor. Hava sıcak, kuru, rüzgârlı ve güneşli olduğunda atmosferin su talebi artıyor. Bu da topraktaki nemi ve bitkilerdeki suyu daha hızlı çekmesine neden oluyor.

Verilere göre 2018-2022 arasında küresel kara yüzeyinde kuraklık yaşanan alan yüzde 74 arttı ve bu genişlemenin yüzde 58’i doğrudan AED’deki artışla ilişkiliydi. 2022 yılı ise son 40 yılın en kurak yılı olarak kayda geçti. Dünya kara yüzeyinin yüzde 30’undan fazlası orta ila şiddetli kuraklık yaşadı.

Avrupa ve Doğu Afrika’da 2022 kuraklıkları özellikle yıkıcıydı. Avrupa’da nehir seviyelerinin düşmesi hidroelektrik üretimini etkiledi, tarımsal verim azaldı ve birçok kentte su kıtlığı yaşandı. Tüm bu etkiler, tarım, enerji ve içme suyu altyapısını zorladı.

Araştırmada sıcaklık, rüzgâr hızı, nem ve güneş ışığı gibi veriler kullanılarak atmosferin ne kadar “susuz” olduğu hesaplandı. Ardından hem yağış hem de AED’yi hesaba katan küresel bir kuraklık endeksi ile nerede, ne zaman ve neden kuraklıkların şiddetlendiği takip edildi.

Çalışma, özellikle Batı ve Doğu Afrika, Avustralya’nın batı ve güney bölgeleri ile ABD’nin güneybatısında AED’nin kuraklık şiddetinin yüzde 60’ından fazlasını oluşturduğunu ortaya koydu. Bu da AED’nin artık izlenmesi gereken öncelikli iklim göstergelerinden biri haline geldiğini gösteriyor.

Kuraklıklarla başa çıkmak için hangi etkenin daha baskın olduğunu bilmek kritik. Eğer sorun AED kaynaklıysa, buharlaşmayı azaltan çözümler — verimli sulama sistemleri, kuraklığa dayanıklı bitkiler, sağlıklı toprak yönetimi — daha etkili olabilir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir