Güney Kaliforniya Üniversitesi’nden (USC) jeofizikçi John Vidale, keşfin jeofizik açısından büyük bir önem taşıdığını belirtti. “Daha önce belgelenmemiş bir süreci görmek heyecan verici” diyen Vidale, “Bunun doğru olup olmadığını doğrulamak ve modellerimizi geliştirmek için daha fazla çalışmamız gerekiyor” dedi.
Dünya’nın iç çekirdeği, dış çekirdeğin erimiş sıvı tabakası içinde dönen yoğun bir katı demir ve nikel küresidir. Çekirdeğin hareketi, Dünya’nın manyetik alanını oluşturur, gün uzunluğunu etkiler ve gezegenimizin dinamik dengesine katkıda bulunur.
Ancak bilim insanları Dünya’nın merkezine doğrudan ulaşamadıkları için, bu bölgeyi anlamak amacıyla deprem dalgalarından yararlanıyorlar. Depremler sırasında oluşan akustik dalgalar, gezegenin içinden geçerken farklı malzemelerle etkileşime girerek çekirdek hakkında ipuçları sağlıyor.
DEPREM DALGALARI ETKİLİ
Vidale ve ekibi, 168 farklı deprem çiftini analiz ederek, iç çekirdeğin dönüş hızının değişmesiyle şeklinin de değiştiğini keşfetti.
Ekibin yöntemi oldukça dikkat çekiciydi. Neredeyse tamamen aynı olan iki deprem dalgasını karşılaştırarak, bu dalgaların aynı yolu izlerken farklı sürelerde ilerleyip ilerlemediğini incelediler.
Sonuçlar, iç çekirdeğin yüzeyinde, iç ve dış çekirdek sınırında değişiklikler olduğunu gösterdi. Bu durum, çekirdeğin belirli bölgelerinde yükselmeler ve çöküntüler meydana geldiğini düşündürüyor.
ŞEKİL DEĞİŞİKLİĞİNİN OLASI NEDENLERİ
Bilim insanları, iç çekirdekteki bu değişimin birkaç farklı nedeni olabileceğini düşünüyor:
- Dış çekirdekteki akışkan hareketler, iç çekirdeği sürükleyerek şekil değişikliklerine yol açabilir.
- Dünya’nın içindeki yoğun malzemelerin çekim kuvveti, iç çekirdeği farklı yönlere çekebilir.
- Her iki faktörün birlikte etkili olması, iç çekirdeğin hem dönüş hızını hem de şekil değişimini tetikleyebilir.
Vidale, iç çekirdeğin yüzeyinin erime noktasına çok yakın olduğunu, bu yüzden beklenenden daha yumuşak bir yapıya sahip olabileceğini belirtti.
Bilim insanları, gelecek yıllarda daha fazla veri toplayarak iç çekirdeğin dönüş hızını ve şekil değişikliklerini daha iyi anlamayı hedefliyor. Vidale, “İç çekirdek dönüşüne devam ederse, 15 yıl içinde 2000 yılındaki konumuna geri dönecek. Bu süreçte yeni ilginç olaylar yaşanabilir” dedi.